Tips voor het omgaan met rouwende kinderen

Niets is moeilijker voor een ouder of verzorger dan het zien van kinderen met verdriet. Je houdt het helaas niet tegen dat als bijvoorbeeld opa of oma komen te overlijden dat ook je kinderen hierom veel verdriet zullen hebben. Kinderen kunnen net als volwassenen dit verdriet verwerken door te rouwen. Een rouwproces van een kind ziet er net iets anders uit dan dat van een volwassene en dit heeft dan weer te maken met de belevingswereld van een kind. De leeftijd van een kind bepaalt de belevingswereld, het besef en dus ook het rouwproces. Om je als ouder of verzorger op weg te helpen met het rouwproces van je kind hebben we een aantal tips op een rijtje gezet die hierbij kunnen helpen.

Tips voor kinderen in rouw

1. Praat met kinderen zoveel mogelijk op hun niveau. Vraag of ze de dingen die je vertelt begrijpen en pas zo nodig je uitleg aan.
2. Wees eerlijk tegen kinderen over het overlijden en bespreek de feiten en omstandigheden. Bewaar hierin weinig tot geen geheimen voor je kind. Ook als de omstandigheden heftig zijn kun je dit (deels) delen met je kind.
3. Betrek kinderen bij alles wat geregeld moet worden na het overlijden. Geef je kind bijvoorbeeld een kleine taak, zodat ze het gevoel hebben dat ze kunnen helpen. Het kan gaan om een tekening maken voor op de kist of een liedje uitzoeken voor tijdens de uitvaart.
4. Dwing nooit, maar stimuleer wel het afscheid nemen van een overledene. Dit kan namelijk later in het rouwproces helpen en zorgt voor kinderen vaak voor een afsluiting.
5. Neem ook kleine kinderen mee naar de uitvaart, behalve als dit echt niet gewenst is. Het helpt namelijk je kind alles te leren over verdriet en troost.
6. Gaat het om het verlies van een naast familielid, bijvoorbeeld opa of oma. Vraag dan aan diegene die de uitvaart leidt of er rekening gehouden kan worden met kinderen. Zo kan je er samen voor kiezen de kinderen een kaarsje aan te laten steken of dat er een kort verhaaltje is richting de kinderen tijdens de uitvaart.
7. Vraag een oom of tante (ander familielid mag ook) die tijdens de uitvaart aanwezig is of diegene als back-up de kinderen wilt opvangen als jij het te moeilijk krijgt. Je hoeft je verdriet niet weg te stoppen voor je kind, maar mocht je naar voren moeten om iets te zeggen, dan kan ook deze persoon je kind even opvangen zodat hij niet alleen zit.
8. Zorg dat je ook na de uitvaart met je kind over de overleden dierbare praat. Laat je kind alles vragen wat hij of zij wilt en probeer deze vragen zo goed mogelijk te beantwoorden.
9. Geef aandacht aan je rouwend kind op het moment dat dit nodig is. Stop met al je bezigheden en ga het gesprek aan. Bij kinderen komen hun gevoelens tijdens het rouwproces er op de vreemdste momenten uit.
10. Let op de signalen van je kind. Gedraagt hij zich ineens anders dan anders? Vraag dan regelmatig hoe je kind zich voelt, probeer dit te doen zonder woorden in de mond te leggen van je kind. Ook als het gewoon goed lijkt te gaan met je kind kan het nooit kwaad om eens te vragen hoe het gaat.
11. Kijk niet raar op van de soms vreemde spelletjes die kinderen na een uitvaart kunnen gaan spelen met als thema dood. Dit is heel normaal en speel het spel tot op zekere hoogte mee. Het is hun manier om het verlies en alle belevenissen eromheen te verwerken.
12. Laat je kind ook vrij om buiten het gezin om over het verlies te praten. Dit kan zijn op school of bij vriendjes. Het is voor kinderen juist goed dat ze ook met andere kinderen hun verdriet bespreken, dit helpt bij het rouwproces van kinderen.
13. Zorg dat je er altijd bent bij het rouwproces van je kind. Nee, hiervoor hoef je niet de hele dag thuis te blijven. Neem de verhalen van je kind serieus en ga het gesprek aan wanneer het uitkomt voor je kind, al komt het voor jou op dat moment misschien niet zo heel goed uit. Zo zorg je ervoor dat je kind zich veilig voelt om zijn verdriet te delen.

Het belangrijkste is dus dat je goed blijft luisteren naar je kind en zijn gedrag goed in de gaten blijft houden. Mocht het allemaal even niet gaan bespreek het dan met andere ouders van kinderen. Veel ouders hebben het proces van rouw bij hun kind helaas al meegemaakt en willen jullie vast op weg helpen. Onthoud dat door veel te praten met je kind jullie er vast en zeker samen sterker uitkomen.